Menu Sluiten

De kapper ien de Onlanden – Tonko Ufkes – Meert 2021

Vremdgoan mag vanzulf niet, mor sums is t zo biezunder dat t host wel moet: dus gijt t vandoag stiekem over Drenthe en niet over t Westerketier!

Op 22 feberwoarie kwam n vel met tien postzegels uut en op elke zegel stijt n dier of plant die heurt bij t wottergebied De Onlanden. En al lijt dat natuurgebied stief tegen Stad aan, zo’n beetje noast t Hoornsemeer en t Martini Ziekenhuus, t is Drenthe en gien Westerketier. Op drie van e tien postzegels stijt n vogel: de grote zilverreiger, de smient en ja, de kapper. Volgens t dikke woordenboek van Ter Laan uut 1929 hiet dizze vogel ien ons toal ‘kappershoan’ en om Stad hìn vlugt er rond as t ‘kapperdien’.

Nog weer honderd joar eerder, ien 1828, vertelt schoolmeester Harm Guikema van Dörkwerd [Dorkwerd] over de weidevogels die hij ien t veujoar zigt. Dit is zien liestje: “zeer vele ooijevaars, kievitten, grieten, steltenaars, kappers, watersnippen.” As boerezeun waas meester Guikema geboren en opgruid ien t zulfde Dörkwerd en we kinnen gerust aannemmen dat zien liestje klopt. Want ien t lege laand bij t Reitdiep zatten tweehonderd joar leden grif n nust ooievoars, kiewieten, wottersnippen en vogels die Guikema ien n soort Hollands-Grunneger de noamen geft: “grieten, steltenaars, kappers.”

t Woord “griet” kennen we uut t riemke van de koekoek en de griet; wij numen ze: grutto’s. Die “steltenaars” bennen vogels op lange dunne steltpoten, denkelk: tureluurs. En der is mor één soort weidevogel woar t mantje n uutbundege kroag kleurde veren het: de kappershoan van Ter Laan en de kapper van Guikema. De kemphaan.