Dizze week begon n winter met snij en ies, teminnent, t eerste beetje natte snij viel en der zat veur t eerst dun krak-ies op wotterplassen. En al moet de echte winter nog kommen, t is ientussen tied veur drie biezundere woorden: Winter,snij en ies.
t Woord âwinterâ is zoân âoer-woordâ, krekt as âsnijâ en âiesâ; n woord wat slim old is en ok doarom ien de toalen om ons toe veurkomt. Sums zit der n lut beetje verschil ien zoân âoer-woordâ, mor wel van Engelaand tot an Zweden reist komt eileks t zulfde woord veur t zulfde begrip tegen. De menier van spellen of van uutspreken is hooguut wat aans, mor nooit veul. Kiek mor:
Ien Engelaand, Hollaand, Frieslaand, Grunnen / Westerketier en Duutslaand wordt zeid en schreven: âwinterâ. Ien Denemarken en Zweden wordt ok zeid âwinterâ, mor omdat de letter âwâ amper bruukt wordt, schrieven ze t doar as âvinterâ. Ok bij t woord âiesâ lopt t spellen en de uutsproak van t woord wat uut nkander en doarom is tussen hoaken de uutsproak zet. En weer gijt de rieg van Engelaand tot an Zweden: ice [ais], ijs [ijs], iis [ies], ies [ies], Eis [ijs], is [ies], is
[ies]. Toch is geliek duudlek dat bevroren wotter eileks overal dezulfde noam het.
En ok bij t woord âsnijâ lopt t spellen en de uutsproak wat uutnkander en doarom is ien de rieg van Engelaand tot an zweden vannijs de uutsproak tussen hoaken zet: snow [snoo], sneeuw [sneeuw], snij [snij], snij [snij], Schnee [snee], sne [snee], snö [sneu]. Eileks is t woord dus hieltied t zulfde: t begunt met âsnâ en dan n lange klinker zo as âoo, ee, eeuw, ijâ.
De âoer-woordenââ uut de Germoanse toalen lieken voak n hiel nust op mekoar, zeker as we diezulfde woorden vergelieken met bv. die âoer-woordenâ uut n Romaanse toal zo as t Fraans: âhiverâ = winter, âglaceâ = ies, âneigeâ = snij.
Aalmoal n goeie winter toewenst, met genogt ies en snij!
Toaltied: n Winter met ies en snij
