Menu Sluiten

Kroepen en vliegen- Tonko Ufkes – April 2021

Ien t haarfstnummer van t tiedschrift Krödde uut 2015 stijt t verhoal ‘De takkedroager’ van Reinder Willem Hiemstra en hij vertelt doarien over “lievemeneerstieken” of “joardierkes”. Dizze tiekjes kommen ien t buuswoordenboekje van Siemon Reker veur met n haandvol noamen: wel kikt bij t Hollandse woord “lieveheersbeestje” viendt as Grunneger woord: “(h)eertuutje, (lai)meneerstiekje enz.” Krekt as de “lievemeneerstieken” van Hiemstra bennen dit noamen die verwiezen noar Onze Lieve Heer.
De buren geven de dierkes ok zo’n soort noam, mor verwiezen dan noar Maria: ien Duutslaand hieten ze Marienkäfer [mariakever], ien Denemarken is t mariehøne [mariahen] en ien Engelaand & Amerikoa is t ladybird / ladybug [lievevrouwenkever].
t Is n opvallend rood met stippen dierke en die stippen kinnen we vanzulf tellen, vandoar dat “joardierke”: zoveul stippen zoveul joaren.
Misschien omdat dit tiekje veul veurkomt het t bij ons n eigen noam, sums per streek verschillend. Dat veul veurkommen liekt van belaang; (muur)krobben kroepen geregeld ien n kelder of zitten bij t optillen onder n steen. En n euliebij perbeert voak toegelieks met ons n appel of n peer te eten.Mor van al dat aander kroepend en vliegend spul kennen we gieneens de Hollandse noam en tja, dan hemmen ze meesttieds ok gien Westerketierder noam.